Welkom op de pagina´s van het Auswärtiges Amt

Signaal van over de Atlantische Oceaan

Map of the World 2D-Vorlagen .

Map of the World 2D-Vorlagen ., © Colourbox

18.11.2016 - Artikel

De laatste dagen werd veel gespeculeerd over wat de verkiezing van Donald Trump voor de Verenigde Staten van Amerika en voor Europa betekent. Vast staat: de VS zijn veranderd. En Europa moet ook veranderen. Dit moet in ieder geval gebeuren – onafhankelijk van wie nu president van de VS is.

Het uitgangspunt van het Europees beleid bestaat uit de vaststelling dat de strategische situatie voor Europa fundamenteel gewijzigd is. Naast de instabiliteit die in haar nabuurschap groeit, is ook duidelijk te zien dat op globaal niveau het denken in termen van categorieën van machtspolitiek opnieuw de kop opsteekt. Verder worden de centrale Westerse waarden zoals vrijheid, democratie en rechtstaat toenemend in vraag gesteld.

Daarom zou het eigenlijk vanzelfsprekend zijn dat het nu om de cohesie in Europa en haar zelfbeeld gaat. Spijtig genoeg is de huidige diagnose ontnuchterend: vele Europese discussies worden gekarakteriseerd door misleidend en kortzichtig nationaal egoïsme. Er bestaat geen gemeenschappelijke visie voor Europa; ook blijkt de essentie van de Europese constructie – eerst en vooral een vredesproject! – in de vergetelheid te zijn geraakt.

Wat moet er nu gebeuren? Hebben wij een herbegin, een compleet nieuwe visie voor Europa nodig? Dit blijkt weinig realistisch te zijn aangezien onder de Europese lidstaten verschillende ambities heersen. Het gaat nu eerder daarom om de weg die op het bestaande fundament gebouwd is consequent verder te bewandelen. Het gaat daarover dat de Europese Unie de actuele uitdagingen beter moet kunnen aanpakken en ook het vertrouwen van de burgers moet herwinnen.

Europa mag geen tijd meer verdoen, maar moet consequent een praktische, resultaatsgerichte agenda uitvoeren, een tijdschema dat aantoont dat zij in staat is een direct tastbare meerwaarde te vormen. Het centraal thema bij de Europese inspanningen moet de veiligheid zijn – de binnenlandse veiligheid, de buitenlandse veiligheid en ook de sociale zekerheid.

Daarom zijn bv. ook de doeltreffende bescherming van de buitengrenzen van de Europese Unie en de hervorming van het Europees asielstelsel zo belangrijk. En dan moeten wij ook - rekening houdend met de geopolitieke verschuivingen - verdere stappen richting een Europese defensie-unie ondernemen. De maatregelen die de ministers van Defensie van de EU deze week hebben genomen – o.m. de oprichting van een permanent plannings- en beleidscentrum voor buitenlandse missies, de verbetering van de financiële lastenverdeling bij buitenlandse missies, de ontwikkeling van eigen militaire inlichtingendiensten – zijn belangrijke stappen ter versterking van de pijlers van het veiligheidsbeleid van de EU. Daarnaast is het ook belangrijk het potentieel van de interne markt maximaal te exploiteren om de economische ontwikkeling en daarmee ook de sociale cohesie in de Europese Unie impulsen te geven. Wij hebben nu een eenduidige en verantwoordelijke politiek nodig in de strijd tegen sociale ongelijkheden indien wij de steun van de burgers niet willen verliezen.

De Europese Unie is geen utopisch eliteproject. Zij moet veeleer de behoeften van haar burgers in het middelpunt plaatsen. In de huidige situatie is het van belang dit op korte termijn duidelijk te maken. De agenda van Bratislava die de staats- en regeringshoofden van de EU-lidstaten in september vastgelegd hebben moet daarom nog vóór de 60-ste verjaardag van het Verdrag van Rome in maart volgend jaar concrete resultaten opleveren. Daarbij moet aan de Europese gemeenschapszin de voorkeur gegeven worden, boven het nationaal eigenbelang.

De geloofwaardigheid van Europa vraagt ook een ondubbelzinnige verbintenis tot waarden. Deze verbintenis moet – om geloofwaardig te zijn – ook nageleefd worden. Dit geldt des te meer nu dat de westelijke fundamentele waarden onder druk staan. Daarom moet Europa bij inbreuken tegen deze waarden zowel in eigen rangen alsook bv. in het huidige Turkije een duidelijk standpunt innemen.

De westelijke democratieën vormen een lotgenotengemeenschap. Daarom heeft ook de trans-Atlantische Alliantie altijd een zo doorslaggevende rol gespeeld in ons denken over buitenlandse politiek. Daar is ook na de VS-verkiezingen niets aan veranderd. Weliswaar verwachten de VS dat de Europese staten meer verantwoordelijkheid overnemen; maar het zou toch in het welbegrepen eigenbelang van de VS zijn om deze Alliantie verder te versterken en de centrale garantie voor wederzijdse bijstand niet te bediscussiëren. Dit geldt in het bijzonder na de recente globale geopolitieke verschuivingen.

President Obama heeft tijdens zijn afscheidsreis in Europa deze week de Amerikaanse alliantietrouw opnieuw benadrukt en ook op het belang van de vrijwaring van de gezamenlijke waarden gewezen. Dat is een duidelijke boodschap aan zijn opvolger.

 

door Rüdiger Lüdeking, Ambassadeur van de Bondsrepubliek Duitsland in het Koninkrijk België

Gepubliceerd op 18 november 2016 in Le Soir online en op 22 november 2016 in Grenz-Echo

Naar het begin van de site